Jaka stal sprawdzi się w pracy na gorąco?
Stal to obecnie jeden z najpopularniejszych i najczęściej wykorzystywanych materiałów na świecie. Używa się go w budownictwie, motoryzacji, lotnictwie, przemyśle maszynowym, a nawet medycynie. Wszechstronność zastosowania wynika ze znacznej trwałości stali oraz jej podatności na formowanie. Dodatkowo szeroki przekrój dostępnych gatunków sprawia, że można bez większych problemów znaleźć stop o odpowiednich dla danej branży parametrach. Stal, która nadaje się do pracy na gorąco, dotyczy przede wszystkim stopowej stali narzędziowej. W trakcie narażenia na długotrwale podwyższone temperatury zachowuje ona swoje kluczowe właściwości, w tym np. wytrzymałość i stabilność termiczną.
Które gatunki stali nadają się do pracy na gorąco?
Aby uzyskać stal narzędziową odpowiednią do pracy na gorąco (czyli w przedziale od 250 do 700°C), wprowadzane są do niej dodatki stopowe. Kluczowym składnikiem jest chrom, który występuje we wszystkich gatunkach stali przeznaczonych do pracy na gorąco – stosuje się go ze względu na zdolność do zwiększania odporności temperaturowej. Powszechnie używany jest również molibden i wanad, a w niektórych gatunkach można znaleźć wolfram, kobalt, nikiel czy nieznaczną ilość boru. Poza odpornością temperaturową dodatki te pozwalają także zapewnić dobrą ciągliwość oraz odporność na pękanie. Dzięki temu stal staje się wytrzymała na szok termiczny oraz odporna na pojawianie się defektów nawet przy wysokich temperaturach. Dodatkowo wykonane z niej wyroby będą wyróżniać się odpornością na korozję, odpornością na ścieranie, bardzo wysoką wytrzymałością oraz twardością.
Do czego wykorzystuje się stal narzędziową do pracy na gorąco?
Dostępna na rynku stal do pracy na gorąco nadaje się do różnorodnych zastosowań. Używa się jej chociażby do wytwarzania noży i gilotyn do cięcia na gorąco, walców oporowych, pras kuźniczych, stempli i matryc pras służących do wyciskania rur i prętów (np. ze stopów miedzi i metali lekkich) oraz form do produkcji i obróbki plastycznej metali w postaci stałej i ciekłej (np. stopów glinu, magnezu i cynku). Znajduje również szczególne zastosowanie w sektorze przetwórstwa tworzyw sztucznych – tworzy się z niej przede wszystkim formy wtryskowe i tłoczne, które muszą się wyróżniać wysoką wytrzymałością na ciśnienie i dużą odpornością na ścieranie. Poza ciągłością i odpornością na wysokie temperatury wiele gatunków stali narzędziowej do pracy na gorąco jest również atrakcyjna wizualnie, dlatego są one wykorzystywane m.in. przy tworzeniu form do odlewów ciśnieniowych.
